Inspektor Gadżet

W związku z tematem przewodnim aktualnego numeru „Purpose” przypomniałam sobie swoje dzieciństwo i z wielką fascynacją wróciłam do niego wspomnieniami. Wśród nich znalazł się „Inspektor Gadżet” – zabawny amerykańsko-kanadyjsko-francuski serial animowany przedstawiający perypetie niezbyt inteligentnego detektywa. Niedostatki intelektu rekompensowały mu niezliczone gadżety, dzięki którym radził sobie w trudnych sytuacjach. Treść filmu być może odbiega nieco od tematyki podejmowanej w tym numerze magazynu – gadżety inspektora nie są ani designerskie, ani estetyczne, nie służą też do celów promocyjnych – jednak jego tytuł był pierwszym skojarzeniem, które przyszło mi do głowy na dźwięk słowa ‘gadżet’.

Skłoniło mnie to do odszukania jego etymologii. Sama więc przez chwilę stałam się w pewnym sensie inspektorem Gadżetem – tym razem detektywem od gadżetów. Po „wyguglowaniu” słowa ‘gadżet’ lub ‘gadget’ wyświetlają się właściwie same nowinki techniczne, elektronika oraz inne, trudne w obsłudze i drogie sprzęty. Dzięki dalszym poszukiwaniom i korzystaniu z coraz bardziej swobodnych skojarzeń udało mi się jednak dotrzeć do ciekawej informacji. Okazuje się, że pochodzi ono od nazwiska rzemieślnika Gageta, który prawdopodobnie jako pierwszy po powstaniu Statui Wolności w Nowym Jorku stworzył jej miniatury i sprzedawał jako pamiątki. Czy taka etymologia uzasadnia stwierdzenie, że słowo ‘gadżet’ jest synonimem pamiątki? Wachlarz pamiątek oferowanych przez sprzedawców na całym świecie jest bardzo szeroki – od drobnych eksponatów naturalnych (jak róża pustyni w Egipcie czy Tunezji, której sprzedaż jest de facto nielegalna), przez stylizowane miniatury lokalnych dzieł sztuki, po migające światełkami latarki, samochodziki i inne „przeszkadzajki”. Każda z nich stanowi w pewnym sensie gadżet reklamujący miejsce lub wydarzenie, w którym lub podczas którego jest sprzedawana.

Zgodnie z tematyką aktualnego numeru „Purpose” skupmy się jednak na gadżetach reklamowych. Powinno charakteryzować je kilka cech, które najlepiej jeśli występują jednocześnie. Przede wszystkim powinny więc dobrze wyglądać, być nieszablonowe, najlepiej też jeśli są użyteczne, a szczytem kunsztu gadżetowego byłaby ich oryginalność. I tu dochodzimy do sedna sprawy. W XXI wieku gadżety otaczają nas wszędzie, ich projektanci i producenci prześcigają się w ich jakości, oryginalności oraz (sic!) produkowanej ilości i proponowanej cenie. Tych kilka czynników kłóci się ze sobą, ponieważ czy przedmiot produkowany na skalę masową może być oryginalny? Obawiam się, że to się wyklucza. Na szczęście coraz częściej instytucje, mniejsze firmy lub organizatorzy imprez zaczynają przedkładać oryginalność nad cenę.

Ilu z nas odwiedzając kolejną konferencję, zamiast następnej ekotorby (o ironio, wykonanej z poliestru), jeszcze jednego długopisu z logo, następnego pendrive’a, notesu (długo by jeszcze wymieniać) wolałoby otrzymać jeden, ciekawy, a przede wszystkim wyjątkowy przedmiot? Mogłaby nim być rzeźbiona w drewnie sówka, filcowa podkładka pod kubek czy porcelanowy dzwonek, którym można by zwoływać rodzinę na obiad. Mogłyby to też być ręcznie szyte zabawki, o nieregularnych kształtach i w jaskrawych kolorach – ciekawe, niepowtarzalne i od pierwszej chwili... takie własne.

Chcemy czy nie gadżety są integralnym elementem naszej codzienności. Wystarczy usiąść przy biurku w pracy i rozejrzeć się dookoła. Znajdziemy wtedy kubek z logo klienta, kalendarz ze zdjęciami dzieci bawiących się zabawkami firmy „x”, a pod myszką podkładkę z ostatniej konferencji. Jedyny wybór, jaki nadal mamy, dotyczy więc tego, czy gadżety z naszej firmy lub organizowanej przez nas imprezy będą lepsze, ciekawsze, oryginalniejsze, po prostu pokazujące świeże spojrzenie.

Dochodzenie dotyczące pochodzenia i znaczenia słowa ‘gadżet’ można uznać za zamknięte. Inspektor okazał się pomocny, spełnił swoje zadanie. Pozostaje spisać raport i czekać na awans lub… oryginalny gadżet.

Tekst: Agnieszka Furmańczyk