Przedsiębiorstwo społeczne - co to takiego?

Realizują Państwo w Polsce wiele ciekawych przedsięwzięć z zakresu kreatywności. Najnowszym jest projekt „Kreatywne Miasta”. Czy może Pani o nim opowiedzieć?

Projekt „Creative Cities — Kreatywne Miasta” jest realizowany od 2007 roku nie tylko w Polsce, ale także w krajach bałtyckich, nordyckich, na Ukrainie, w Rosji i w Wielkiej Brytanii. W sumie w 15 krajach północnej i centralnej Europy. Projekt ten umożliwia międzynarodową wymianę doświadczeń na temat roli, jaką kreatywność, przedsiębiorczość i innowacyjność odgrywają w poprawianiu jakości życia w miastach, aby mieszkańcy miast mogli lepiej i przyjemniej żyć i pracować.

W ostatnim dziesięcioleciu dostrzeżono wkład wniesiony w renesans miast przez środowiska artystyczne i twórcze, jednak środowiska te nie są jedynymi ośrodkami twórczości w miastach. Sądzimy, że miasta odnoszące sukces to takie, które w pełni wykorzystują szereg rozmaitych silnych stron (takich jak przywództwo, gospodarne zarządzanie, intuicyjność, gotowość do podejmowania ryzyka, społeczności lokalne, finansowanie itp.). Na poziomie miasta twórcze podejście wiąże się tyle samo z rozwiązywaniem codziennych problemów, co z wizjami długoterminowymi, takimi jak przywrócenie osób o niepełnym wykształceniu dla rynku pracy czy zmniejszenie natężenia ruchu ulicznego. Naszym zamiarem jest utworzenie środowiska ludzi otwartych na podobne podejście do twórczości, które działałyby aktywnie we własnych miastach i regionach w celu krzewienia nowych sposobów myślenia i pracy.

Projekt „Creative Cities — Kreatywne Miasta” zalicza się przede wszystkim do sfery efektów korporacyjnych w prowadzonym przez British Council programie działań związanych z gospodarką opartą na wiedzy. Pośrednim wynikiem tego projektu jest budowanie możliwości działania w podstawowej grupie docelowej, którą są młodzi mieszkańcy miast mający wpływ na rozwój miast i wprowadzanie innowacji.
W ramach projektu realizowane są „Future City Game — Gra Miasto Przyszłości”, „Urban Ideas Bakery — Kuźnia Pomysłów Miejskich” oraz „Urban Forums”.

„Future City Game — Gra Miasto Przyszłości” to gra zespołowa, w której gracze (miejscy innowatorzy) konkurują o wyłonienie najlepszego pomysłu na miasto lub dzielnicę. Gra ma pomóc graczom w opracowaniu kombinacji twardych i miękkich umiejętności dotyczących współpracy, projektowania, analizy i komunikowania się. Z graczami współpracują mistrzowie gry i partnerzy miejscy, gromadząc dane na temat miasta/dzielnicy oraz pomysłów proponowanych przez graczy i szersze społeczności. Gra została już wykorzystana z powodzeniem w Wielkiej Brytanii, Norwegii i Kolumbii. Obecnie British Council prowadzi rejestrację gry jako zastrzeżonego znaku towarowego i zleciła agencji opracowującej gry jej modyfikację oraz dostosowanie do wymogów gry planszowej i gry online.

„Urban Ideas Bakery — Kuźnia Pomysłów Miejskich” to metodologia, która pozwala na stworzenie planów/strategii umożliwiających realizacje idei wygenerowanych przez Future City Game dla miasta.
Z kolei „Urban Forums” to stała debata dotycząca roli twórczego podejścia w rozwoju miasta oraz środowisk wspierających twórcze podejście. British Council poprzez warsztaty, konferencje i seminaria ułatwia nawiązywanie różnorodnych kontaktów partnerskich w różnych krajach, w tym think-tank, działania artystyczne i kampanie zmierzające do podnoszenia świadomości tego, jakie znaczenia odgrywa twórcze podejście.

 

A co dokładnie znaczy termin 'przedsiębiorstwo społeczne'? Czy w Polsce jest dużo takich firm?

‘Przedsiębiorstwo społeczne’ to tłumaczenie angielskiego ‘social entrerprise’. Polski termin najczęściej kojarzy się z przedsiębiorstwami, które zatrudniają osoby społecznie wykluczone (niepełnosprawni, byli kryminaliści, tzw. trudna młodzież). Koncepcja przedsiębiorstw społecznych jest nadal mało znana w Polsce, choć zasługuje na powszechną uwagę i społeczną aprobatę. Przedsiębiorcy społeczni bowiem inwestują wypracowane nadwyżki w realizację ważnych celów społecznych. Wytwarzają dobra i świadczą usługi w ramach gospodarki rynkowej, jednocześnie zarządzając swoimi inicjatywami w taki sposób, aby zyskała na tym lokalna społeczność. Ich celem nie jest maksymalizacja zysku na rzecz właścicieli, ale kreatywne rozwiązywanie problemów społecznych.
Przedsiębiorcy społeczni to zazwyczaj wizjonerzy, którzy stosują innowacyjne metody, aby zmienić rzeczywistość na lepszą. To właśnie do takich osób skierowane są warsztaty „Kreatywne Miasta: Innowacja dla miejskich wyzwań”, organizowane przez British Council. W Polsce działają już takie firmy, ale nie na taką skalę jak w krajach Europy zachodniej i północnej.

Jak to wygląda za granicą?

Ponad 500 billionów dolarów (US) to dochód tzw. 4. sektora gospodarki światowej związany z ‘creative and social economy’, uzyskany w przeciągu ostatnich 5–10 lat. Jest to jeden z filarów ekonomii, który rozwija się dynamicznie i przynosi znaczne dochody, a przy tym przynosi społeczną korzyść. Jest to więc sektor, w który warto inwestować i którego rozwój warto wspierać, bo przynosi nie tylko wymierne korzyści ekonomiczne, ale także społeczne.

Czego spodziewają się więc Państwo po warsztatach, które mają się niedługo odbyć?

Celem warsztatów „Kreatywne Miasta: Innowacja dla miejskich wyzwań” jest wsparcie przedsiębiorców społecznych w skutecznym zarządzaniu ich inicjatywami. Zależy nam na tym, aby uczestnicy warsztatów (międzynarodowe grono z 15 krajów Europy, a także przedstawiciele z Azji — Tajlandia) mogli podzielić się między sobą doświadczeniami w prowadzeniu swoich biznesów, a także uzyskać rady od światowej sławy ekspertów — np. jak pokonywać wyzwania związane z prowadzeniem działalności komercyjnej, która ma przełożenie na korzyść społeczną. Stworzyliśmy dla nich platformy do wymiany doświadczeń na stronie Creative Cities Facebook i Creative Cities. Na naszej stronie internetowej udostępnimy też zarejestrowane na wideo/foto prezentacje.

Uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość kontaktu ze znakomitymi ekspertami w dziedzinie przedsiębiorczości społecznej, głównie z Wielkiej Brytanii, a także wyjątkową okazję do wymiany doświadczeń i nawiązania kontaktów z pozostałymi uczestnikami warsztatów — przedsiębiorcami społecznymi z innych krajów. W trakcie warsztatów uczestnicy uzyskają porady na temat takich aspektów zarządzania przedsiębiorstwami społecznymi, jak formułowanie celów, tworzenie biznesplanów, finansowanie i zarządzanie rozwojem.

A dlaczego miejscem warsztatów będzie Centrum Sztuki Współczesnej?

Powody są co najmniej trzy. Po pierwsze, od wielu lat współpracujemy z Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie przy organizacji różnych wydarzeń artystycznych. Chcemy więc kontynuować tę tradycje, a także zwrócić uwagę na to, że kreatywność obejmuje nie tylko sztukę, ale jest także domeną przemysłów kreatywnych (creative industries) i ekonomii społecznej (social economy). Po drugie, ostatnio Zamek zyskał nowy obiekt — Laboratorium — który jest przestrzenią działań artystycznych artystów przyjeżdżających do Polski na rezydencje. I po trzecie, budynek Laboratorium jest świetnie wyposażony technicznie – ma dużą salę konferencyjną i daje możliwość zaproszenia na warsztaty prezenterów ze świata poprzez połączenie internetowe (Skype), na terenie całego obiektu dostępny jest również Internet bezprzewodowy. Zależy nam również na tym, żeby miejsce, w którym będą odbywały się warsztaty, nie było tradycyjną salą konferencyjno-biurową, ale miejscem stymulującym twórcze myślenie.