Łódź weryfikuje swój potencjał. Impulsem do zwrócenia szczególnej uwagi na problematykę kreatywności i innowacji był z pewnością Europejski Rok Kreatywności i Innowacji ustanowiony przez Parlament Europejski. Duże znaczenie dla wiarygodności podejmowanych w Łodzi działań dotyczących przemysłu kreatywnego ma blisko 5-letnia działalność magazynu „Purpose — przedsiębiorczość w kulturze” związana z tym tematem.

Kluczowe oraz przełomowe znaczenie dla polskiej gospodarki i sektora przemysłów kreatywnych mają wnioski po Kongresie Kultury Polskiej, który odbył się w Krakowie w dniach 23–25 września br. Osobistości świata kultury i gospodarki dyskutowały między innymi nad ekonomicznym znaczeniem twórczości, w tym roli kultury i przemysłów kreatywnych w budowaniu przewagi Polski na arenie międzynarodowej. Zwiększenie nakładów na kulturę, zmiana systemu dystrybucji środków, m.in. umożliwienie korzystania ze środków publicznych podmiotom prywatnym, to główne postulaty Kongresu Kultury Polskiej.

Ostatnie dwa lata przyniosły zwiększenie świadomości twórców i menadżerów kultury tego, że proces urynkowienia kultury jest nieuchronny, przy czym większa świadomość nie oznacza pełnej akceptacji tego faktu. Mowa tu o urynkowieniu traktowanym nie jako komercjalizacja, ale wymuszającym przedsiębiorcze podejście do procesu dystrybucji produktów i usług kulturalnych (w tym zarówno dzieł sztuki, jak i faktów kulturowych). Decydenci na szczeblu centralnym i regionalnym zaczęli dostrzegać potrzebę zwiększenia samodzielności ekonomicznej podmiotów kultury. Po zakończeniu korzystania ze środków unijnych, obecnie stymulujących ich rozwój, mogą bowiem popaść one w kłopoty związane z koniecznością utrzymania infrastruktury i zasobów ludzkich niezbędnych na etapie procesu kreowania, na którym obecnie są. Oczywiście ta „troska” wynika przede wszystkim z obawy, że pieniędzy — po wyschnięciu strumienia środków UE — w budżetach miast, powiatów, gmin nie będzie. Urynkowienie sektora kultury, zwiększenie przedsiębiorczości twórców kultury skutkować będzie zwiększeniem dynamiki rozwoju w Polsce sektora kreatywnego.

plac_wolnosci

Plac Wolności
Foto: P. Wojtyczka

Cieszy, że powstają opracowania, które mają stanowić podstawę merytoryczną dla tego procesu. Są wśród nich m.in. „Raporty o stanie kultury” — przygotowane na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczące zarządzania instytucjami kultury, kinematografii, ochronie dziedzictwa, muzeów, wzornictwa i edukacji, a opublikowane w ramach Kongresu Kultury Polskiej 2009 — pośrednio bądź bezpośrednio odnoszące się do ekonomicznego znaczenia kultury i procesu rozwoju sektora kreatywnego. Z kolei „Analiza potrzeb i rozwoju przemysłów kreatywnych (creative industries)” to badanie powstające na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, które ma na celu wykonanie ekspertyzy diagnozującej i analizującej potrzeby oraz rozwój przemysłów kreatywnych w Polsce. Na kluczowe znaczenie kreatywności charakterystycznej dla sfery kultury w rozwoju Polski wskazuje natomiast raport „Polska 2030 — wyzwania rozwojowe” przygotowany przez zespół ekspertów pod kierownictwem Michała Boniego — socjologa kultury, szefa Zespołu Doradców Strategicznych Premiera RP. Kiedy powstanie kompleksowy raport dotyczący potencjału zasobów ludzkich w sektorze kreatywnym, będzie można stwierdzić, że jesteśmy w pełni przygotowani do rozpoczęcia przekształcania wizerunku polskiej gospodarki z tej opartej na taniej sile roboczej na opartą na wiedzy.

Polskie firmy kreują rozwiązania innowacyjne w skali Europy, a nawet świata, czego przykładem są dwa przedsięwzięcia wywodzące się z Łodzi. Pierwszym z nich jest serwis muzyczny MegaTotal.pl (właściciel portalu: firma Sfera) zrzeszający amatorów: producentów i wykonawców muzyki oraz ich fanów, który daje obopólną korzyść biznesową — wydanie płyty i czerpanie z niej zysków (przemysł muzyczny). Z kolei drugi projekt — „Odkoduj Łódź” (operator projektu: firma MobileMS) — umożliwia zwiedzanie miasta z własnym przewodnikiem, dostępnym przez całą dobę dzięki zastosowaniu fotokodów i telefonów komórkowych (przemysł turystyki kulturowej). Impulsem do uwolnienia kreatywności zdecydowanie większej liczby Polaków będzie udostępnienie opracowań dotyczących sektora przemysłów kreatywnych, wskazujących możliwości działania i prezentujących dobre praktyki.

Europejski Rok Kreatywności i Innowacji obok spełnianej czysto promocyjnej funkcji, którą wykorzystało wiele instytucji, firm i miast, pozwolił zaistnieć ciekawym przedsięwzięciom biznesowym z obszaru kreatywności. Ważne, aby w Łodzi wytrwano w postanowieniu dotyczącym wsparcia sektora kreatywnego, połączono siły i zasoby odpowiedzialne za kulturę, przedsiębiorczość, promocję w formule np. marki regionalnej „Kreatywna Łódź”. Jest to ostatni moment, aby z naszego miasta uczynić stolicę kreatywności, a tym samym umocnić jego kandydaturę do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku.

Tekst powstał w oparciu o:
http://www.kongreskultury.pl/title,pid,136,oid,787.html
http://www.kreatywnisamozatrudnieni.pl/przewodnik.html?artid=21
http://www.mg.gov.pl/O+ministerstwie/Zamowienia+publiczne/Przetargi+MG/creative+industries.htm
http://www.miastoinnowacji.lodz.pl/Dobre-praktyki/Strona-2.html
http://www.innowacje2009.pl/galeria-projektow
http://www.purpose.com.pl/
http://www.polska2030.pl/