Jak założyć firmę?

Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie podstawowych zasad prawnych prowadzenia działalności gospodarczej. Wyjaśniono w nim podstawowe pojęcia, co ułatwia rozpoczęcie własnej działalności oraz pomaga w wyborze odpowiedniej formy jej prowadzenia i opodatkowania.

Z całą pewnością należy stwierdzić, że nieznajomość podstawowych zasad rządzących działalnością gospodarczą często staje się przeszkodą w rozpoczęciu prowadzenia własnej firmy. Opinie o szczególnym skomplikowaniu zasad prawnych, którym muszą podporządkować się młodzi przedsiębiorcy, a także przeświadczenie o tym, że działalność gospodarcza przeznaczona jest dla osób posiadających biegłą wiedzę z zakresu prawa i ekonomii, zniechęcają do podjęcia próby realizacji pomysłów biznesowych. Oczywiście, należy zaznaczyć, że w prowadzenie każdej działalności gospodarczej wpisane jest ryzyko. Nie ma biznesu dającego stuprocentową gwarancję sukcesu, a z doświadczeń przedsiębiorców z wieloletnim stażem wynika, że im lepsza wizja sukcesu, tym częściej okazuje się, iż koncepcja nie została szczegółowo przeanalizowana.

Wobec tego warto jest dokładnie przemyśleć swój pomysł, a na podstawową analizę powinny składać się odpowiedzi na następujące pytania:
— do kogo będzie adresowana nasza oferta,
— jak trafić z ofertą do jej adresatów,
— jak wygląda oferta konkurencji,
— w czym nasza oferta będzie lepsza od ofert konkurencyjnych firm,            
— skąd weźmiemy środki na pokrycie kosztów w pierwszym okresie funkcjonowania firmy,
— jakie — szczegółowo — koszty wiązać się będą
z naszą działalnością i na ile te koszty będą zależały od wpływów (np. koszty materiałów do produkcji), a na ile będą to tzw. koszty stałe (np. koszt czynszu za najem lokalu).
Ważną kwestią, często pomijaną w kalkulacjach, jest tzw. płynność finansowa. Chodzi o to, aby prognozując przychody ze sprzedaży usług czy produktów, oceniać nie tylko ich wartość, ale również i termin, w którym otrzyma się pieniądze. Dokonuje się zatem zestawienia terminów płatności zobowiązań (wypływu pieniędzy) i terminów wpłat od klientów za sprzedane usługi czy produkty. Może się wówczas okazać, że mimo, iż na początku działalność jest mało opłacalna, to jednak wpływ pieniędzy będzie następował wcześniej niż konieczność pokrywania kosztów, a zatem przez cały czas środki pieniężne będą dostępne. Może też być zupełnie odwrotnie — zagwarantowany wpływ pieniędzy ze sprzedaży będzie znacząco przewyższał koszty, które będzie należało ponieść, jednak konieczność ich pokrycia nastąpi wcześniej niż wpływ należności od klientów.
Kolejną kwestią, która często przesądza o niepowodzeniu pomysłu biznesowego, jest analiza, na ile działalność jest dotknięta zjawiskiem sezonowości. Należy spojrzeć na własną ofertę przez pryzmat kalendarza i ocenić, czy na pewno przez cały rok zagwarantowany jest stały wpływ środków, a jeśli nie, to czy istnieje możliwość okresowego zredukowania kosztów.

Jak widać, rozpoczęcie własnej działalności wymaga dokładnego przemyślenia, jak krok po kroku osiągnąć sukces. Nie kończy się ono jednak w momencie wystawienia klientom pierwszych rachunków. Prowadzenie działalności wymaga bowiem nieustannej analizy najkorzystniejszych wariantów rynkowych i przepisów prawnych z nią związanych. Niniejsze opracowanie, jak już zaznaczono powyżej, ma właśnie na celu wprowadzenie podstawowych pojęć, które umożliwią samodzielne przebrnięcie przez fachowe pisma adresowane do osób prowadzących działalność gospodarczą, i tym samym pozwoli na funkcjonowanie na rynku.

1. POJĘCIE PRZEDSIĘBIORCY I DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Najważniejszym aktem prawnym przedsiębiorców jest Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej1. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Definicja ta, mimo swego pozornie skomplikowanego brzmienia, jest bardzo prosta. Ma ona dużą wagę ze względu na to, że zawiera pojęcia niezbędne każdemu przedsiębiorcy.

Osoba fizyczna to po prostu człowiek od momentu jego poczęcia do chwili śmierci. Ta kwestia, jako oczywista, nie wymaga szerszego wyjaśnienia. Problem natomiast stanowi zrozumienie istoty osoby prawnej.

Osoba prawna, bowiem to rodzaj fikcji prawnej, w której jednostce organizacyjnej przyznaje się (w sensie prawnym) takie same cechy majątkowe, jak osobie fizycznej.
Osobowość prawną mają jedynie te jednostki organizacyjne, którym ustawa ją przyznaje. Oznacza to, że podmioty inne niż ludzie mogą być właścicielami majątku, mogą zaciągać zobowiązania czy nabywać prawa (np. być stroną umowy).
Osoba prawna działa poprzez swoje organy. Z uwagi na oczywisty fakt, że owa prawnie fikcyjna jednostka nie może podpisać umowy, muszą to zrobić osoby działające w jej imieniu, choć co do zasady nie będą one ponosić konsekwencji dokonywanych w ten sposób czynności. Przykładem osoby prawnej jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną to podmiot posiadający cechy charakteryzujące osobę prawną, której jednak ustawa nie przyznaje osobowości prawnej. Zasadnicza różnica jest zatem w tym, że jednostka taka nie działa poprzez swoje organy, lecz poprzez osoby, które ją tworzą. Konsekwencją tego jest ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania nie przez sam podmiot, jak to jest w przypadku osoby prawnej, a przez np. wspólników spółki. Przykładem takiej jednostki organizacyjnej jest spółka jawna.

Posiadanie wiedzy o istnieniu tych trzech grup podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jest konieczne, chociażby z czysto praktycznego punktu widzenia, jakim jest umiejętność wypełniania urzędowych formularzy, jak również rozumienia informacji odnośnie do przepisów prawnych czy dotacji adresowanych właśnie do jednej z tych grup.
 
Jeszcze ważniejsze jest uświadomienie sobie, czym jest działalność gospodarcza. Warto bowiem pamiętać, że nie jest ona wykonywana jed ynie przez osoby, które zarejestrowały swoją działalność.

Działalność gospodarcza to — zgodnie z powołaną powyżej Ustawą o swobodzie działalności gospodarczej — zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Wynika stąd, że jeśli działalność wykonujemy stale i ma ona charakter zorganizowany, to chociaż byłaby ona nieopłacalna jest działalnością gospodarczą i winna być poddana rygorom prawnym, jakim są obowiązki zgłoszeniowe czy podatkowe. Nie można zatem dokonywać transakcji biznesowych, stale realizując działania na podstawie umów cywilnoprawnych (np. na podstawie umowy o dzieło) i nie rejestrując działalności gospodarczej zgodnie z prawnym obowiązkiem. Rejestracja, jak widać z powyższej definicji, nie jest warunkiem koniecznym, abyśmy mogli mówić o działalności gospodarczej.
Definiując przedsiębiorcę, należy uwzględnić podział przedsiębiorców, który jest o tyle istotny, że do każdej z tych grup odwołują się niekiedy inne przepisy, oferty kredytowe, a w szczególności dotacje i dofinansowania ze środków publicznych.

Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto (wpływ) ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro, lub suma majątku aktywów na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości w złotych 2 mln euro.

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 mln euro, lub suma majątku na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości w złotych 10 mln euro.

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 mln euro, lub suma majątku na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości w złotych 43 mln euro.

Ustawa nie przewiduje pojęcia dużego przedsiębiorcy po przekroczeniu pułapu określonego dla przedsiębiorcy średniego, jednak takiego właśnie określenia zwyczajowo się wobec niego używa.

2. FORMY PRAWNE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej należy zastanowić się, jaka jej forma będzie odpowiednia dla realizacji naszego pomysłu. Poniżej przedstawione zostały podstawowe informacje na temat form prowadzenia działalności gospodarczej. Główne czynniki odróżniające je od siebie to:
— zakres odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w związku z wykonywaniem działalności,
— liczba zaangażowanych osób,
— koszty związane z utworzeniem takiej firmy,
— koszty związane z jej funkcjonowaniem.

Działalność jednoosobowa
Działalność jednoosobowa to tzw. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Jak na to wskazuje nazwa, może ją prowadzić jedynie osoba fizyczna. Zasadniczą zaletą takiej działalności jest łatwość jej podjęcia. Rejestracja jest bezpłatna i zajmuje nie dłużej niż jeden dzień. Wiąże się jednak z ponoszeniem osobistej odpowiedzialności za zobowiązania przez prowadzącego taką działalność.
W przypadku popełnienia błędu w kalkulacjach i powstania długu niemającego pokrycia w bieżących przychodach firmy, przedsiębiorca będzie zatem i tak zobowiązany do pokrycia całości należnych kwot z całego swego majątku, niezależnie od tego, że do prowadzenia takiej działalności przeznaczył jedynie część posiadanych zasobów.

Spółka cywilna
Najprostszą formą organizacyjną przeznaczoną do prowadzenia działalności w dwie osoby lub więcej jest spółka cywilna. Uregulowana jest ona art. 860 i kolejnymi artykułami Kodeksu cywilnego2.
Kodeks cywilny w zakresie dotyczącym spółki cywilnej napisany jest w sposób przystępny, co pozwala na zrozumienie jego treści bez dodatkowego komentarza. 
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, zatem nie należy do żadnej kategorii przedsiębiorców (osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną). Jest to umowa przedsiębiorców. W wyniku zawarcia umowy spółki cywilnej (na piśmie) osoby ją zawierające stają się przedsiębiorcami (jeśli oczywiście jeszcze nimi nie są) i muszą zgłosić swoją działalność gospodarczą w odpowiednich rejestrach.
Spółka cywilna podlega zgłoszeniu do urzędu skarbowego, otrzymuje też swój numer identyfikacyjny REGON. Spółka jest płatnikiem podatku VAT, jednak nie podlega obowiązkowi
w zakresie podatku dochodowego, czyli wszystkie dochody osiągnięte przez wspólników są rozliczane przez nich w ich rocznych rozliczeniach podatkowych.

Przy zawieraniu umowy spółki cywilnej warto mieć na względzie, że ustawa Kodeks cywilny w bardzo wąskim zakresie reguluje zasady funkcjonowania takiej spółki. Wobec tego ciężar spoczywa tutaj na umowie spółki, która musi wyczerpująco określać zasady współpracy wspólników, aby nie pozostawiać żadnych niedomówień. Jeśli bowiem jakieś kwestie nie zostaną rozstrzygnięte w umowie ani w ustawie, a staną się przyczyną nieporozumień wspólników, jedyną drogą do ich rozwiązania jest spór sądowy, czego z pewnością każdy przedsiębiorca stara się unikać.

Spółka cywilna powstaje z dniem zawarcia umowy między wspólnikami. Umowa zawierana jest w formie pisemnej, zatem nie jest tu wymagany udział notariusza. Możliwości umówienia się, co będzie przedmiotem wkładu do spółki cywilnej, są bardzo szerokie. Wkładem, oprócz praw majątkowych (np. pieniędzy, prawa własności samochodu czy prawa najmu lokalu dla spółki), może być świadczenie usług lub praca na rzecz spółki. Dopuszczalne jest zatem funkcjonowanie tzw. spółek bezwkładowych, w przypadku których wszyscy wspólnicy umawiają się, że ich wkład polegać będzie na świadczeniu pracy na rzecz spółki, którą oszacowują i rozliczają w poczet określonego pieniężnie wkładu.

Dla przykładu wspólnicy umawiają się, że wspólnik A wnosi wkład w kwocie 12 000 zł w postaci świadczenia usług informatycznych na rzecz wspólników spółki3 przez okres 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki, o wartości 1000 zł miesięcznie. W ten sposób po 12 miesiącach wkład zostanie pokryty i nie wymaga to bezpośredniego zaangażowania środków wspólnika.
Konieczne jest rozstrzygnięcie kwestii wartości wkładów, ponieważ nieokreślenie jej w umowie rodzi domniemanie, że są one równe. Ponadto od wartości wkładów wspólnicy muszą zapłacić 0,5% podatku od czynności cywilnoprawnych.
Inną kwestią jest podział zysku wypracowanego przez wspólników lub obowiązek pokrycia straty4, jeśli taka wystąpi. To zagadnienie również wymaga omówienia w umowie, ponieważ nie ma tu automatu polegającego na powiązaniu udziału w zysku/stracie z wartością wniesionego wkładu. Wspólnicy mogą rozmaicie regulować między sobą zagadnienie udziału w zysku/stracie w zależności od wniesionego wkładu do spółki. Możliwe jest zatem zastrzeżenie równych praw do udziału w zysku, mimo wniesienia większej wartości wkładów przez jednego ze wspólników, jednak wspólnik, który wniósł wyższy wkład może zastrzec dla siebie mniejszy udział w obowiązku pokrywania straty.

W kwestii odpowiedzialności wspólników należy zaznaczyć, że jest to tzw. odpowiedzialność osobista i solidarna.
Solidarność oznacza w tym wypadku, że wierzyciel (osoba, u której spółka jest zadłużona) może żądać spłaty długu od każdego ze wspólników z osobna lub od wszystkich razem, według swojego wyboru. Może zatem oczekiwać zapłaty od wybranego przez siebie wspólnika w całości, niezależnie od tego, jak duży był udział tego wspólnika w spółce.
Z kolei odpowiedzialność osobista oznacza — podobnie jak przy działalności jednoosobowej — że cały majątek osobisty wspólnika może stać się przedmiotem zainteresowania wierzyciela, również niezależnie od tego, jaka część tego majątku została zaangażowana w spółkę.
Oczywiście warto także wziąć pod uwagę, że wspólnikiem spółki cywilnej niekoniecznie musi być osoba fizyczna. Może nim być również osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej.
Spółka cywilna powinna w swej nazwie zawierać imiona i nazwiska lub nazwy wszystkich wspólników z dodatkiem „spółka cywilna”. Warto zwracać na kwestię nazwy przedsiębiorców dużą uwagę, ponieważ mówi ona o tym, kto jest odpowiedzialny za zobowiązania określonej jednostki.

Spółki prawa handlowego
Spółki prawa handlowego są podmiotami uregulowanymi w Kodeksie spółek handlowych5. Dzielą się one na spółki osobowe i kapitałowe.

Spółka jawna
Spółka jawna to spółka osobowa. Jej konstrukcja jest bardzo zbliżona do spółki cywilnej, z tą różnicą, że jest przedsiębiorcą . W kategorii przedsiębiorców jest to jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną. Umowa spółki zawierana jest również, jak w przypadku spółki cywilnej, w zwykłej formie pisemnej, jednak spółka jawna (jak każdy przedsiębiorca) podlega wpisowi do rejestru przez sąd, więc i powstaje dopiero z tą datą. W przypadku spółek jest to Krajowy Rejestr Sądowy (KRS), prowadzony przez sądy rejonowe. Wpis do niego to wydatek 1500 zł, a w przypadku konieczności późniejszego ujawnienia zmian w rejestrze dotyczących np. zmiany adresu spółki — 650 zł.

Spółka jawna może np. nabywać nieruchomości, jednak odpowiedzialność nie będzie dotyczyła tylko spółki, lecz również jej wspólników.
O odpowiedzialności wspólników spółki jawnej mówi się, że jest to odpowiedzialność solidarna, subsydiarna. Oznacza to, że podobnie jak w przypadku spółki cywilnej, wspólnicy odpowiadają całym majątkiem osobistym, ale subsydiarnie, czyli wspierająco dla spółki, tj. jedynie pod warunkiem, że majątek spółki jawnej nie wystarczy na pokrycie zobowiązań spółki. W pierwszym rzędzie zatem wierzyciele będą egzekwować swoje należności z majątku spółki, a dopiero jeśli okaże się on niewystarczający, osobiście odpowiadać będą wspólnicy.

Spółka partnerska
Spółka partnerska to spółka osobowa przeznaczona do prowadzenia działalności w zakresie wolnych zawodów6 między wspólnikami spółki — partnerami. Odpowiedzialność za zobowiązania jest określona w taki sposób, że każdy partner odpowiada za własne działania samodzielnie oraz za działania własnego personelu. Umowa spółki partnerskiej musi być sporządzona w zwykłej formie pisemnej i podlega wpisowi do KRS-u.

Spółka komandytowa
Spółka komandytowa to spółka osobowa, która zawierana jest między dwoma podmiotami:
— komplemantariuszem — za zobowiązania spółki odpowiada on tak samo jak jednoosobowy przedsiębiorca, czyli osobiście, całym swoim majątkiem,
— komandytariuszem — jego odpowiedzialność jest ograniczona kwotowo do wysokości tzw. sumy komandytowej, która jest ujawniona w rejestrze KRS i dostępna dla każdego zainteresowanego.
Te informacje są o tyle istotne, że jeśli naszym kontrahentem będzie spółka komandytowa, to oceniając jej wypłacalność, będziemy kierowali swą uwagę głównie na osobę komplementariusza i wartość sumy komandytowej. Jeśli bowiem spółka komandytowa powstała niedawno, ale jej komplementariuszem jest w pełni wypłacalny, silny podmiot giełdowy, to możemy być spokojni o nasze finanse, ponieważ to właśnie ten podmiot osobiście będzie odpowiadał za zaciągnięte zobowiązania spółki. Podobnie będzie w przypadku, jeśli komandytariuszem będzie podobny, w pełni wypłacalny podmiot z wysoko określoną sumą komandytową. 

Spółka komandytowo-akcyjna
Spółka komandytowo-akcyjna to osobowa spółka handlowa, niezwykle rzadko występująca w obrocie. Jest ona — jak na to wskazuje nazwa — połączeniem spółki komandytowej i akcyjnej. Odpowiedzialność za zobowiązania ponoszą komplementariusze, podobnie jak to jest w przypadku spółki komandytowej,
a odpowiedzialność akcjonariuszy ograniczona jest do wartości zaangażowanego w spółkę kapitału. Spółka ta powstaje na mocy umowy spółki w formie aktu notarialnego, z dniem wpisania jej do KRS-u.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z o.o. to popularna forma prowadzenia działalności, jak dotąd w nieco większych rozmiarach, z uwagi na obowiązujący do 1 stycznia 2009 r. minimalny próg kapitału wynoszący 50 000 zł. Aktualnie spółka ta stała się częściej rozważaną formą przez młodych przedsiębiorców z uwagi na ograniczenie minimalnego kapitału do kwoty 5000 zł.
Spółka z o.o. to spółka kapitałowa. Istotą jej jest zatem zaangażowany kapitał, a w mniejszym stopniu osoby ją tworzące. Spółka z o.o. jest osobą prawną, a więc występuje w obrocie samodzielnie i w taki właśnie sposób, własnym majątkiem odpowiada za zaciągnięte zobowiązania.
Działa poprzez swoje organy, którymi są:
— zarząd — jedno- lub wieloosobowy, upoważniony do podejmowania decyzji we wszystkich kwestiach niezastrzeżonych do kompetencji innych organów;
— zgromadzenie wspólników — najważniejszy organ spółki, jego działalność to faktyczne spotkanie wspólników, na którym wspólnie podejmowane są uchwały dotyczące najistotniejszych dla spółki kwestii, np. powołanie zarządu, sposób podziału zysku, nabycie nieruchomości;
— rada nadzorcza — wymagana jedynie przy większych spółkach, jest organem kontroli finansowej spółki.

Spółkę z o.o. zawiązuje się w formie aktu notarialnego i choć powstaje ona z dniem jej wpisu do KRS-u, to Kodeks spółek handlowych przewiduje tzw. spółkę z o.o. w organizacji, która może już funkcjonować w obrocie mimo niewpisania jej do KRS-u. Koszt rejestracji spółki to 1500 zł w KRS-ie oraz opłata za sporządzenie aktu notarialnego przez notariusza, zależna od wysokości deklarowanego kapitału.

W zakresie opodatkowania należy liczyć się z tym, że zysk opodatkowany będzie podwójnie (19-procentowym podatkiem dochodowym w spółce i podatkiem dochodowym od dochodu wspólnika) — pod warunkiem, że wypłacimy go na rzecz wspólników — ale wynagrodzenia z tytułu uczestnictwa w zarządzie spółki zwolnione będą z konieczności opłacania ZUS-u i obłożone jedynie podatkiem od przychodu członka zarządu spółki. Spółka z o.o. daje zatem szereg możliwości w zakresie tzw. optymalizacji podatkowej, a co ważniejsze — możliwość uniknięcia przez wspólników konsekwencji majątkowych, ponieważ odpowiedzialność wspólnika ogranicza się jedynie do wysokości wniesionego do spółki wkładu. 

Spółka akcyjna
Spółka akcyjna to kapitałowa spółka handlowa o najbardziej zaawansowanej strukturze wewnętrznej. Jest osobą prawną, więc działa poprzez swoje organy, tj. zarząd, radę nadzorczą i walne zgromadzenie akcjonariuszy (WZA). Zarząd i WZA pełnią niemalże identyczną funkcję jak w przypadku spółki z o.o., a rada nadzorcza jest organem obligatoryjnym w każdej spółce akcyjnej. Minimalny kapitał tej spółki to 100 000 zł.
Spółka podlega wpisowi do KRS-u i podobnie jak spółka z o.o. może występować jako spółka w organizacji w czasie od zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego do czasu jej rejestracji w KRS-ie.

3. OGRANICZENIA W SWOBODZIE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Entuzjazm związany z realizowaniem swojego pomysłu na biznes powoduje, że niekiedy zapominamy, iż nie każda działalność może być wykonywana bez ograniczeń, chociaż jest prawnie dozwolona.

Ograniczenia, jakie można spotkać w wykonywaniu działalności gospodarczej dotyczą:
— działalności koncesjonowanej,
— działalności, która wymaga zezwolenia7,
— działalności regulowanej.
Uzyskania koncesji wymagają:
— poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin;
— wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
— wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
— wytwarzanie, przetwarzania, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią;
— ochrona osób i mienia;
— rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych;
— przewozy lotnicze.
Działalność regulowana to działalność uzależniona od ustawowych uprawnień do jej wykonywania, tak jak działalność lekarzy. Dopiero po uzyskaniu wpisu na listę lekarzy prowadzoną przez okręgowe izby lekarskie można rozpocząć działalność w tym zakresie.

4. PODSTAWOWE PRAWA PRZEDSIĘBIORCY

Prawo do informacji
Przedsiębiorca to osoba dobrze poinformowana. Z takiego też założenia wyszedł ustawodawca, nakładając na organy administracji obowiązek poinformowania przedsiębiorcy o jego prawach w indywidualnych sprawach w zakresie tzw. danin publicznych, czyli podatków i opłat, w tym ZUS. Przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne w jego indywidualnej sprawie. Celem nie jest wskazywanie przez organ administracji przepisów powszechnie dostępnych aktów prawa, np. ustaw, ale wyjaśnianie konkretnych kwestii i odniesienia do nich określonych przepisów prawa. Zawsze kierując pytanie do organu administracji, należy opisać istniejący stan faktyczny i proponowane rozwiązanie tego problemu.

Ograniczenia w kontroli przedsiębiorcy i prawa kontrolowanego Szczególną obawę przedsiębiorców budzą zasłyszane informacje o negatywnych skutkach kontroli prowadzonych przez organy administracji, dlatego powinni oni wiedzieć, jakie prawa w procedurze kontroli im przysługują. Warto przy tym podkreślić, że skutki w postaci grzywien i wysokich kar dotyczą jedynie przypadków działania na szkodę fiskusa, świadomie, z winy umyślnej. Nieumyślne zaniżenie podstawy opodatkowania skutkuje ustaleniem przez organ kontrolny poprawnej podstawy i nakazem dopłaty różnicy oraz ustawowych odsetek, które aktualnie wynoszą 10,5% w skali roku, czyli mniej niż oprocentowanie większości kredytów.
Kontrola u przedsiębiorcy musi wiązać się z odpowiednio wcześniejszym powiadomieniem — nie wcześniej niż 7 dni przed planowaną datą kontroli — poprzez doręczenie zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Termin ten może zostać niezachowany jedynie w wyjątkowych przypadkach określonych w ustawie, np. kiedy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.

Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do posiadania tzw. książki kontroli, w której wpisywane są wszystkie prowadzone kontrole.

Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej, upoważniającej do wykonywania takich czynności, oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli — chyba że przepisy szczególne przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż 3. dnia od wszczęcia kontroli.

Podjęcie czynności kontrolnych jedynie po okazaniu legitymacji służbowej może dotyczyć jedynie przypadków, w których czynności kontrolne są niezbędne do przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia, a także gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego8.

Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. Z wyjątkiem szczególnych przypadków określonych w ustawie czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:
— mikroprzedsiębiorcy — 12 dni roboczych,
— małych przedsiębiorcy — 18 dni roboczych,
— średnich przedsiębiorcy — 24 dni roboczych,
— pozostałych przedsiębiorcy — 48 dni roboczych.

Prawo zawieszenia działalności gospodarczej
Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy.
W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie jest skuteczne pod warunkiem, że zostanie dokonane przez wszystkich wspólników.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
— ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
— ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
— ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
— ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed jej zawieszeniem;
— wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
— ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
— może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

5. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY

Obowiązki rejestracyjne (zgłoszeniowe)
Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej należy dokonać zgłoszenia tej działalności w odpowiednich organach administracji:
— Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG),
— Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej w celu uzyskania numeru statystycznego podmiotu gospodarczego (REGON),
— naczelnik urzędu skarbowego w celu aktualizacji danych,
— ZUS w celu powiadomienia odpowiednich organów o istnieniu nowego podmiotu objętego obowiązkami podatkowymi.

Każdy przedsiębiorca podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców. Dwa główne rejestry to wspomniany już KRS, prowadzony przez sądy rejonowe, oraz CEIDG, prowadzona przez Ministra Gospodarki. Obowiązkowemu wpisowi do CEIDG podlega jednoosobowy przedsiębiorca. Wpis jest bezpłatny i aktualnie dokonuje się go w urzędzie gminy, a docelowo w formie elektronicznej na platformie CEIDG.

Kolejny obowiązek zgłoszeniowy związany jest z uzyskaniem indywidualnego numeru identyfikacyjnego przedsiębiorcy dla celów statystyki publicznej (REGON).

W urzędzie skarbowym dokonuje się aktualizacji danych dotyczących m.in. nazwy (odtąd zamiast osoby fizycznej przedsiębiorca będzie figurował jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą), miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i formy opodatkowania.

Z kolei zgłoszenie do ZUS wiąże się z przekazaniem informacji dotyczących konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
W celu zgłoszenia działalności gospodarczej należy wypełnić formularz EDG-1. Inaczej niż przed 1 kwietnia 2009 r., formularz ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do wszystkich wskazanych powyżej instytucji. Szczegółowa instrukcja jego wypełniania dostępna jest na stronie Ministerstwa Gospodarki (http://www.mg.gov.pl). Należy pamiętać, że z zasady formularze rejestracyjne są również formularzami służącymi do zmiany danych, dlatego mogą zawierać pytania, na które nie da się udzielić odpowiedzi z oczywistych przyczyn (np. część EDG-MW, pkt 7.2 — pytanie o posiadany numer REGON)9.

Większość pytań nie powinna jednak nastręczać trudności, z wyjątkiem jednego (poz. 26), wiążącego się z ważną decyzją dotyczącą wyboru formy opodatkowania (szczegóły poniżej, w części dotyczącej obowiązków podatkowych).

Obowiązki ewidencyjne
Przedsiębiorca zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji w szczególności dla celów podatkowych:
— ewidencja przychodów — jeśli podejmiemy decyzję o formie opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
— ewidencja środków trwałych — czyli tych składników majątku, które służą do wykonywania działalności gospodarczej i nie są planowane do sprzedaży w ciągu 12 miesięcy od ich nabycia, a wartość ich zakupu nie przekracza 3500 zł;
— ewidencja wyposażenia — dotyczy tzw. niskocennych składników majątku trwałego, czyli przeznaczonego do wykorzystania w działalności gospodarczej w okresie dłuższym niż 12 miesięcy;
— podatkowa księga przychodów i rozchodów — służy do ewidencjonowania kosztów i przychodów, czyli co do zasady sprzedaży i zakupów, dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się opodatkować działalność w tej formie, czyli na tzw. zasadach ogólnych; 
— ewidencje pracownicze — służą do rozliczania wynagrodzeń pracowników oraz opłacania podatków od wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracowników — z uwagi na dość skomplikowany sposób prowadzenia tych ewidencji i sformalizowane zasady dotyczące akt osobowych zaleca się powierzenie spraw kadrowych, w przypadku zatrudniania pracowników, wyspecjalizowanym podmiotom (ma to o tyle znaczenie, że w przypadku błędnego skalkulowania wynagrodzeń dla pracowników można narazić się na konsekwencje finansowe).

Obowiązki podatkowe
Ewidencje służą do wykazania wartości przychodów i ewentualnie również kosztów podatkowych, które stanowić będą podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. Jednoosobowy przedsiębiorca rozlicza podatki w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W pozycji 26. formularza EDG-1 pojawia się pytanie, na które odpowiedź, jak wspomniano, wiąże się z istotną decyzją przedsiębiorcy dotyczącą formy opodatkowania. Podział form ewidencji podatkowej przedstawiono na poniższym schemacie.

Zasady ogólne
Są to ogólne zasady ekonomiczne kalkulowania wyniku finansowego działalności. Co do zasady zatem, od wartości przychodów (sprzedaży) odejmuje się ów, które były konieczne do poniesienia w związku z tą sprzedażą — wynik stanowi podstawę opodatkowania, pomniejszaną jeszcze o wartość składek na ubezpieczenie społeczne.

W zakresie ogólnych zasad opodatkowania do wyboru są 2 warianty opodatkowania: 
— skala podatkowa,
— podatek liniowy.
W przypadku wyboru jako formy rozliczeń skali podatkowej podatek będzie liczony od dochodu. Inaczej mówiąc, zapłacimy dopiero wtedy, gdy nasza działalność będzie zyskowna, a więc przychody przewyższą koszty. Decydując się na opodatkowanie według skali, nie musimy składać oświadczenia o wyborze tej formy, jedynie w poz. 26 formularza EDG-1 zaznaczymy pozycję podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Jedną z różnic między skalą podatkową a podatkiem liniowym jest stawka podatkowa — w przypadku podatku liniowego wynosi ona 19%, a przy skali — 18% i 32%. W przypadku wyboru skali podatkowej podatek zależy od tego, w którym progu znajdują się nasze dochody. Od 2009 roku obowiązują nowe progi podatkowe

W odróżnieniu od podatku liniowego w przypadku wyboru skali podatkowej można korzystać z różnego rodzaju przywilejów. Rozliczając się według tej formy, zyskuje się: możliwość wspólnego rozliczania się z małżonkiem, preferencje dla samotnych rodziców, możliwość zwolnienia z podatku w związku z inwestycjami w specjalnej strefie ekonomicznej oraz ulgi podatkowe. Wszystkie te przywileje tracą na znaczeniu, kiedy biznes zaczyna generować coraz większe dochody. Rosnące zyski powodują, że osiąga się drugi próg podatkowy, a w konsekwencji wyższa jest wartość podatku, której wspomniane przywileje nie rekompensują. Nasuwa się więc prosty wniosek — skala podatkowa jest opłacalna, jeżeli dochody nie przekraczają znacząco pierwszego przedziału. Jeżeli natomiast zyski, jakie firma wypracowała przekraczają go, wówczas korzystny jest wybór podatku liniowego jako formy opodatkowania.

Kalkulacja podatku liniowego i podatku według skali odbywa się na podstawie ewidencji w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W przypadku przekroczenia kwoty 1 200 000 euro obrotu powstaje natomiast konieczność prowadzenia najbardziej zaawansowanej techniki ewidencji, czyli ksiąg rachunkowych. W obydwu tych przypadkach zaznaczenia wymaga pkt 2. w poz. 26. formularza EDG-1. 
Opłacanie podatku według skali podatkowej oraz według stawki liniowej jest bardzo podobne. Jeśli osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą rozlicza się na zasadach ogólnych (skala podatkowa lub stawka liniowa), podatnik jest zobowiązany do wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Od 2007 r. zniesiono obowiązek składania comiesięcznych deklaracji do urzędów skarbowych, jednak podatnicy są zobligowani do comiesięcznych wpłat zaliczek na podatek.

Wybierając rozliczanie się według skali podatkowej, wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób:
— do wpłaty zaliczki podatnicy są zobowiązani od miesiąca, w którym dochód obliczony na podstawie księgi przychodów i rozchodów przekroczył kwotę wolną od podatku (obecnie 3091 zł),
— zaliczkę do zapłaty w tym miesiącu stanowi podatek obliczony od wypracowanego dochodu,
— wpłaty w kolejnych miesiącach ustalane są jako różnica między podatkiem należnym od dochodu wypracowanego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych w miesiącach poprzedzających,
— obliczoną ostatecznie zaliczkę pomniejsza się o wielkość składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w danym miesiącu.
 
Zgodnie z Ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych10, zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada należy uiszczać w terminie do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Oznacza to, że np. zaliczkę za lipiec należy wpłacić do 20 sierpnia.

Uproszczone formy opodatkowania
— karta podatkowa,
— ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Karta podatkowa jest najprostszą formą opłacania podatku dochodowego dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. W przypadku wyboru tej formy nie ma konieczności prowadzenia żadnej ewidencji podatkowej, co jest znaczącym ułatwieniem. W formularzu EDG-1 (poz. 26) zaznaczymy wówczas pole 4: „nie jest prowadzona”. Istnieje jednak konieczność opłacania comiesięcznej, stałej kwoty podatku, ustalonej przez naczelnika urzędu skarbowego raz do roku, niezależnie od osiągniętego wyniku finansowego. Możliwość skorzystania z karty podatkowej ograniczona jest zgodnie z przepisami tylko do niektórych rodzajów działalności gospodarczej.
Karta podatkowa przeznaczona jest przede wszystkim dla niewielkich zakładów usługowych, wytwórczo-usługowych i handlowych. Możemy nią opodatkować np. usługi zegarmistrzowskie, usługi tapicerskie czy usługi krawieckie, handel detaliczny, działalność gastronomiczną (bez możliwości sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%) i rozrywkową, usługi transportowe (prowadzenie taksówki), weterynaryjne, wolne zawody w zakresie ochrony zdrowia, częściowo także rolnictwo i inne.

Aby rozliczać się w formie karty podatkowej, należy spełnić następujące warunki:
— działalność musi być wymieniona w załączniku nr 3 do Ustawy11;
— prowadząc działalność, nie można korzystać z usług innych firm, a także zatrudniać osób na umowę zlecenia i o dzieło do wykonywania prac związanych z działalnością; bez przeszkód można natomiast zatrudniać osoby na umowę o pracę;
— współmałżonek nie może prowadzić działalności gospodarczej w tym samym zakresie; dozwolone jest natomiast, aby współmałżonek pracował wspólnie, ale nie może on posiadać swojej firmy, której działalność jest taka sama lub się z nią pokrywa;
— nie można świadczyć usług i produkować dla innych firm, oferta musi być skierowana jedynie do odbiorców indywidualnych.

Podstawową zaletą karty podatkowej jest uproszczona procedura stosowania i minimalne wymogi formalne do spełnienia. Decydując się na kartę, należy złożyć wniosek w tej sprawie w odpowiednim urzędzie skarbowym, w terminie do 20 stycznia roku podatkowego. W przypadku uwzględnienia wniosku urząd skarbowy wydaje decyzję, w której ustala wysokość podatku w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Wniosek (PIT-16) o przyznanie karty podatkowej kieruje się do naczelnika urzędu skarbowego jeszcze przed faktyczną rejestracją firmy.

W przypadku, gdy w kolejnych latach nie następuje rezygnacja z rozliczania się na zasadach karty podatkowej, nie trzeba o tym informować żadnej instytucji. Z początkiem nowego roku podatkowego urząd skarbowy prześle stosowną informację o wysokości stawki za dany rok.
Ponadto podatnicy opodatkowani na zasadzie karty podatkowej nie mogą prowadzić innej pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast wolno im pracować na etacie i prowadzić gospodarstwo rolne oraz działalność artystyczną.

Decydując się na wybór karty podatkowej, musimy liczyć się z pewnymi niedogodnościami. Karta podatkowa zobowiązuje do wydawania na życzenie klientów rachunków i ewentualnie faktur VAT, a także do przechowywania ich kopii przez 5 lat. Jeżeli zatrudnia się pracowników, to dodatkowym obowiązkiem jest prowadzenie ewidencji zatrudnienia i karty przychodów pracowników.

Podatek ustalony przez naczelnika urzędu skarbowego zależy od:
— rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,
— liczby zatrudnionych pracowników,
— miejscowości stanowiącej siedzibę firmy.
Ustaloną przez urząd skarbowy kwotę podatku pomniejsza się o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Podatek należy zapłacić za miesiąc poprzedni. Wyjątkiem jest grudzień, ponieważ z racji końca roku kwotę podatku za ten miesiąc wpłaca się do 28 grudnia.

W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych kwota podatku jest wynikiem przemnożenia odpowiedniej stawki procentowej przez wielkość przychodu (sprzedaży) osiągniętego przez naszą firmę. Kwota podatku należnego fiskusowi zależy od wielkości przychodu, a nie — jak to ma miejsce w przypadku zasad ogólnych — od dochodu. Podatek płaci się więc niezależnie od tego, czy działalność przynosi zyski, czy straty, bowiem przychodu nie pomniejsza się o koszty. Ewidencja, jaką zobowiązani są prowadzić podatnicy opodatkowujący się podatkiem zryczałtowanym to Ewidencja przychodów. Wybierając ją w poz. 26. formularza EDG-1, należy zaznaczyć poz. 3: „inne ewidencje” Wysokość stawek ryczałtu uzależniona jest od rodzaju działalności.

Do obowiązków podatkowych zalicza się też obowiązek opłacania składek ZUS i ubezpieczenia zdrowotnego.
Na składki ZUS składają się:
— składka emerytalna,
— składka rentowa,
— składka chorobowa,
— składka wypadkowa.

Osoby podejmujące działalność gospodarczą po raz pierwszy od 5 lat mają prawo do ograniczenia wysokości swoich składek ZUS w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Przywilej ten nie dotyczy osób, które podejmując działalność gospodarczą, będą świadczyły usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy, w tym samym zakresie, w jakim byli zatrudnieni.

Obowiązek w zakresie ZUS liczy się nie od daty wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, ale od daty faktycznego rozpoczęcia prowadzenia działalności, która powinna być zgodna z datami podanymi w formularzu EDG-1, w poz. 19. Przedsiębiorcy mogą zadeklarować wyższą kwotę podstawy wymiaru, licząc na wyższe świadczenia emerytalne czy chorobowe i rentowe, jednak mają również prawo do taniego startu. Kwotę składek na ubezpieczenie społeczne odlicza się od dochodu,
a na ubezpieczenie zdrowotne w części już od samego, obliczonego finalnie podatku.
 
Podsumowanie
Jak wynika z informacji zawartych w tej publikacji, prowadzenie działalności gospodarczej nie wiąże się z wieloma obciążeniami i niedogodnościami. Z całą pewnością możliwe jest poradzenie sobie zarówno z procedurą rejestracji firmy, jak i z kalkulacjami kwot podatków. Najważniejsze jest jednak skoncentrowanie uwagi na wyliczeniach związanych z opłacalnością planowanego przedsięwzięcia. O ile bowiem istnieją duże możliwości uzyskania wiedzy dotyczącej przepisów prawnych (publikacje, szkolenia itd.),
o tyle nie ma jednego modelu osiągnięcia sukcesu rynkowego. Na tym właśnie polega urok działalności gospodarczej. Ryzyko, jakie wiąże się z każdym biznesem, z upływem czasu jego prowadzenia z pewnością słabnie, a pokonanie go pozwala na czerpanie wielkiej satysfakcji z posiadania własnej firmy. Czytelnicy niniejszego poradnika z pewnością się o tym przekonają.


PRZYPISY:
1. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity DzU z 2007 nr 155, poz.1095 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
3. Na rzecz wspólników spółki, a nie na rzecz spółki, bo pamiętajmy, że to wspólnicy są przedsiębiorcami — podmiotami prawa, a spółka to tylko ich umowa i nie można świadczyć usług na rzecz ‘umowy’.
4. Strata oznacza tu, że wartość majątku zaangażowanego w spółkę na początek okresu rozliczeniowego jest większa niż wartość tego majątku na koniec tego okresu. Okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy, a wypłata zysku czy pokrycie straty nie może nastąpić wcześniej niż po zakończeniu roku.
5. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2000 r. nr 94, poz. 1037).
6. Partnerami w spółce partnerskiej mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.
7. Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach:
1) Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (DzU z 2007 r. nr 70, poz. 473 i nr 115, poz. 793),
2) Ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (DzU z 2004 r. nr 4, poz. 27, z późn. zm.),
3) Ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (DzU z 2007 r. nr 42, poz. 274),
4) Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 2005 r. nr 236, poz. 2008 oraz z 2006 r. nr 144, poz. 1042),
5) Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (DzU z 2005 r. nr 179, poz. 1485, z późn. zm.),
6) Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. — Prawo o ruchu drogowym (DzU z 2005 r. nr 108, poz. 908, z późn. zm. w zakresie produkcji tablic rejestracyjnych),
7) Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (DzU z 2005r. nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. nr 104, poz. 708 i nr 157, poz. 1119),
7a) Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (DzU z 2005 r. nr 184, poz. 1539 oraz z 2006 r. nr 157, poz. 1119),
8) Ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (DzU z 2004 r. nr 159, poz. 1667, z późn. zm.),
9) Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. — Prawo bankowe (DzU z 2002 r. nr 72, poz. 665 z późn. zm.),
10) Ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. — Prawo telekomunikacyjne (DzU z 2000 r. nr 73, poz. 852, z późn. zm.),
11) Ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (DzU z 2005 r. nr 121, poz. 1019, z późn. zm.),
12) Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (DzU z 2007 r. nr 39, poz. 251 i nr 88, poz. 587),
13) Ustawy z dnia 11 maja 2001 r. — Prawo o miarach (DzU z 2004 r. nr 243, poz. 2441, z późn. zm.),
14) Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (DzU z 2006 r. nr 123, poz. 858 oraz z 2007 r. nr 147, poz. 1033),
15) Ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (DzU z 2007 r. nr 36, poz. 233) w zakresie prowadzenia laboratorium referencyjnego),
16) Ustawy z dnia 6 września 2001 r. — Prawo farmaceutyczne (DzU z 2004 r. nr 53, poz. 533, z późn. zm.),
17) Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (DzU z 2007 r. nr 125, poz. 874),
18) Ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (DzU z 2004r. nr 62, poz. 74, z 2005 r. nr 96, poz. 807, z 2006 r. nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. nr 21, poz. 125),
19) Ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. — Prawo lotnicze (DzU z 2006 r. nr 100, poz. 696, z późn zm.)
20) Ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (DzU z 2002 r. nr 169, poz. 1385 oraz z 2004 r. nr 91, poz. 870 i nr 96, poz. 959 oraz z 2006 r. nr 157, poz. 1119),
21) Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (DzU z 2003r. nr 124, poz. 1151, z późn. zm.),
22) Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (DzU z 2003 r. nr 124, poz. 1154, z późn. zm.),
23) Ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. — Prawo pocztowe (DzU z 2003 r. nr 130, poz. 1188, z późn. zm.),
24) Ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2008 r. z 2009 r. nr 3, poz. 11),
25) Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (DzU z 2004 r. nr 146, poz. 1546, z późn. zm.),
26) Ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach (DzU z 2005 r. nr 33, poz. 289 oraz z 2006 r. nr 171, poz. 1225 i nr 220, poz. 1600),
27) W art. 19a Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (DzU z 2005 r. nr 45, poz. 435, z późn. zm.),
28) (Ustawy z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (DzU z 2007 r. nr 127, poz. 880).
8. Artykuł 79 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
9. Zawieszenie i wznowienie działalności gospodarczej po okresie zawieszenia następuje również na skutek złożenia wniosku EDG-1.
10. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 — tekst jednolity).
11. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U z 1998 r. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
12. Źródło: http://www.pit.pl.